Pjesnici Temmuza : uvod u savremenu arapsku poeziju

Polovinom XX stoljeća u arapskom svijetu je nastala nova poetička paradigma poznata kao pjesnici Temmuza, (al-šuʽarā' al-Tammūziyyūn), a njeno jezgro su sačinjavali: Yūsuf al-Ḫāl, Ḫalīl Ḥāwī, Badr Šākir al-Sayyāb, Ĝabrā Ibrahīm Ĝabrā i ʽAlī Aḥmada Saʽīda - Adonisa. Naziv pjesnici Temmuza priskrbili su zbog orijentacije ka mitskom koje su smatrali novom/zaboravljenom mogućnošću prenabregavanja savremene krize desakraliziranog svijeta i dehumaniziranog čovjeka koja se najčešće označavala kao „stupica vremena“ ili eliotovska „pusta zemlja“. Svi oni bili su i formalno okupljeni oko časopisa Šiʽr, pionirske teorijske platforme savremene arapske poezije. Ova je složena poetička paradigma proširila referentni okvir arapske književne sintakse i semantike, kako u sferi njihove episteme, tako i na planu forme. U njoj su se stopili divergentni fenomeni autoteličke i autoreferencijalne poezije, s jedne strane, te pjesničkog pamćenja i ideološke subverzivnosti, s druge strane. Nadalje, u njoj se izmijenila ili unaprijedila matrica odnosa sa zapadnom književnosti, pri čemu je konačno uspostavljena naročita vrsta dijaloga ili čak polifonije sa tom tradicijom. Posežući za toposima i arhetipskim imaginarijem zaboravljenog ili prećutanog kulturalnog blaga, ovi su pjesnici nakon desetina stoljeća aktualizirali pojam mitskog kod Arapa te istovremeno sačinili osebujnu mitopoetiku otjelovljujući proces „historizacije mita“ koji je, prema Haroldu Fischu, značajna karakteristika modernih i savremenih književnosti, pri čemu su se „književnici često oslanjali na prethistorijske mitove i legende, te im priskrbljivali nove povijesne nužnosti, a sve u nastojanju da se suoče sa egzistencijalnim krizama, duboko svjesni povijesne rupture“. Revolucija u jeziku kod pjesnika Temmuza tako je koincidirala sa revolucijom u kolektivnom pamćenju, pa se kroz iznova otkrivene mitološke silnice nudio jedan pomalo epski duh kojim se željelo ukazati na neslućeni potencijal poetskog jezika i imaginacije. U studiji se istovremeno nudi analiza književnih djela svakog od pet navedenih pjesnika Temmuza, kao i završna sinteza njiHove temmuzijanske (makro)poetike.